مدیر عامل از بین اعضای هیئت مدیره یا سایر افراد و به انتخاب هیئت مدیره برگزیده میشود. مدیرعامل دارای صلاحیتها و وظایف مهمی در شرکت است و تصمیمات و برنامههای شرکت را بهموقع اجرا میگذارد و به نوعی سکاندار شرکت قلمداد میگردد. شرکت به کمک مدیرعامل است که میتواند به اهداف خود نائل گردد و مأموریتهای خود را با موفقیت انجام دهد. مدیرعامل همچنین نماینده شرکت در مقابل اشخاص ثالث است و اقدامات وی میتواند مسئولیتهای سنگینی را برای شرکت بهدنبال داشته باشد. به همین دلایل است که انعقاد «قرارداد خدمت مدیرعامل» که تعیینکننده حدود وظایف، صلاحیتها، خدمات و مسئولیتهای مدیرعامل شرکت است برای تأمین منافع شرکت امری ضروری تلقی میگردد. از طرف دیگر از آنجاکه انعقاد این قرارداد مشخصکننده حقوق، مزایا، ساعت کار و… مدیرعامل است، برای تأمین منافع وی نیز حائز اهمیت میباشد.
نمونه قرارداد خدمت مدیر عامل، کلیه تعهدات و حقوق طرفین را به صورت کتبی و مستند مورد تاکید قرار میدهد. به همین ترتیب این امکان برای طرفین فراهم است که بتوانند از این قرارداد به عنوان یک سند قانونی استفاده کنند. به این صورت که اگر یکی از طرفین از اجرای تعهدات خود خودداری کند، طرف دیگر قادر خواهد بود که برای الزام او به اجرای تعهداتش، به این قرارداد استناد کند. در قراردادهای شفاهی، همواره بیم فراموشی و تحریف تعهدات طرفین وجود دارد. این مسئله سبب آن میشود که در چنین موافقت نامههایی، امر اثبات حقوق و تعهدات اشخاص با دشواری و چالش زیادی روبرو شود.
۱. مشخصات طرفین
این مشخصات شامل نام طرفین، نشانی، شماره تماس، کد ملی و شماره شناسنامه هریک از آنها است که لازم است در متن قرارداد ذکر شود.
2. موضوع قرارداد
لازم است موضوع قرارداد یعنی استخدام مدیرعامل به طور دقیق مشخص شود.
3. حدود تعهدات، وظایف و صلاحیتهای مدیرعامل
در قرارداد خدمت مدیرعامل، لازم است حدود وظایف و تعهدات مدیرعامل در شرکت بهطور صریح درج گردد. مدیرعامل برای اینکه قادر باشد تعهدات خود را بهنحو أحسن ایفاء نماید میباید از حدود تعهدات و تکالیف خود بهطور دقیق آگاه باشد. همچنین لازم است حدود صلاحیتهای مدیرعامل و نحوه انجام خدمات از سوی وی بهطور شفاف مشخص گردد.
۴. مدت زمان دوره تصدی مدیرعامل در شرکت
در قرارداد میباید تاریخ دقیق شروع و اتمام دوره تصدی مدیرعامل درج گردد. در این رابطه لازم است به ماده ۱۲۴ قانون تجارت توجه داشت که مقرر مینماید، چنانچه مدیرعامل عضو هیئت مدیره شرکت باشد، دوره مدیریت عامل او از مدت عضویت او در هیئت مدیره بیشتر نخواهد شد.
۵. حقالزحمه، مزایا و هزینههای جاری
یکی از شروط مهم و اساسی قرارداد خدمت مدیرعامل، شرط مربوط به حقالزحمه و مزایای مدیرعامل است. به موجب این شرط، شرکت بهطور دقیق میزان حقالزحمه و مزایای مدیرعامل نظیر بیمه تکمیلی، پاداشهای سالیانه و غیره را مشخص مینماید. تعیین مسئول پرداخت هزینههای جاری که مدیرعامل در راستای انجام وظایف و خدمات خود متقبل میشود نیز در قرارداد حائز اهمیت است. در غالب قراردادهای خدمت مدیرعامل، پرداخت اینگونه هزینهها همچون هزینه حملونقل تا حد متعارف و ضروری، برعهده شرکت است.
۶. ساعت کار و محل خدمت مدیرعامل
بهواسطه این شرط، ساعت کاری مدیرعامل، جلسات فوقالعادهای که مدیرعامل لازم است در آنها حضور داشته باشد و مرخصیهای وی مشخص میگردد. همچنین محل خدمت مدیرعامل که ممکن است علاوه بر اقامتگاه شرکت نقاط دیگری نیز باشد معین گردد.
۷. گزارشدهی مدیرعامل به شرکت
با توجه به اینکه تصمیمات هیئت مدیره و برنامههای شرکت اغلب از طریق مدیرعامل به اجرا گذاشته میشود و مدیرعامل در جریان امور اجرایی شرکت میباشد، لازم است در قرارداد خدمت مدیرعامل سازوکاری پیشبینی گردد تا بدانواسطه مدیرعامل بهطور منظم مبادرت به ارائه گزارش عملکرد به هیئت مدیره نماید و هیئت مدیره را در جریان امور شرکت قرار دهد.
۸. شرطعدم رقابت وعدم افشاء اطلاعات محرمانه
از آنجاکه نقش مدیرعامل نقش بسیار حساس و پررنگی در شرکت میباشد و مدیرعامل بهواسطه وظایف و تعهدات خود به بسیاری از اطلاعات محرمانه شرکت دسترسی دارد، درج شرطعدم رقابت وعدم افشاء اطلاعات به شکلی دقیق برای تأمین منافع شرکت، امری ضروری است.
۹. پیشبینی فورسماژور یا قوه قهریه
شرایطی فورسماژور یا قوه قهریه نام دارد که تحت آن شرایط، امکان اجرای تعهدات برای طرفین به دلیل غیرقابل کنترل بودن وجود نداشته باشد. چنین شرایطی طرفین قرارداد مسئولیتی برای جبران خسارات ندارند و لازم است این شرایط در متن قرارداد پیشبینی شود.
۱۰. چگونگی حلوفصل اختلافات
دادگاه و داوری از جمله راههای حل اختلاف قرارداد خدمت مدیرعامل است که طرفین میتوانند، روی یکی از این راهها توافق کنند. اما این روزها حل اختلافات قراردادی از طریق داوری در قراردادها، یکی از بهترین، دقیقترین و سریعترین راهحلها است.
سوالات متداول
قرارداد خدمت مدیرعامل واجد مشابهتهایی با قراردادهای استخدامی تحت شمول قانون کار میباشد. در هر دو قرارداد حدود خدمات، وظایف و مسئولیتهای طرفین مشخص میگردد و به حقوق، مزایا و ساعات کار ارائهدهنده خدمات پرداخته میشود. اما این مشابهتها نباید سبب شود که ما قرارداد خدمت مدیرعامل را یک نوع قرارداد استخدامی و تحت شمول قانون کار تلقی نماییم، هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، به موجب رأی مورخ ۱۶/۰۹/۱۳۸۸ صراحتاً مدیرعامل را از شمول قانون کار خارج دانسته است.
همچنین در قرارداد کار، دریافت حقالسعی یا مزد رکن اساسی و مهم قرارداد تلقی میگردد و اساساً تصور قرارداد کار غیرمعوض و رایگان امکانپذیر نیست. این در حالی است که، مدیرعامل شرکت اساساً نماینده شرکت بوده و میتواند در شرکت بهصورت رایگان و بدون عوض به ارائه خدمات همت گمارد.
با عنایت به اینکه ماده ۱۲۵ قانون تجارت، مدیرعامل را نماینده شرکت دانسته است و وی را دارای حق امضاء از طرف شرکت معرفی میکند و همچنین با توجه به اینکه هیئت مدیره قادر است در هر زمانی که بخواهد مبادرت به عزل مدیرعامل نماید، ماهیت قرارداد خدمت مدیرعامل را میتوان نزدیک به ماهیت عقد وکالت دانست.
مدیرعامل شرکت حتماً میباید از بین اشخاص حقیقی انتخاب شود و اشخاص حقوقی نمیتوانند به سمت مدیرعاملی شرکت منصوب شوند.
شرکتها باید توجه داشته باشند که مدیرعامل شرکت نمیتواند از بین اشخاص ذیل انتخاب گردد:
۱. شخصی که همزمان مدیریتعامل شرکت دیگری را داشته باشد،
۲. محجورین و اشخاصی که حکم ورشکستگی آنها صادر شده باشد،
۳. اشخاصی که به علت ارتکاب یکی از جرائم مذکور در بند ۲ ماده ۱۱۱ قانون یعنی سرقت، خیانت در امانت، کلاهبرداری، جنحههایی که بهموجب قانون در حکم خیانت در امانت یا کلاهبرداری شناخته شده است، اختلاس، تدلیس، تصرف غیرقانونی در اموال عمومی، به موجب حکم قطعی دادگاه از حقوق اجتماعی کلاً یا بعضاً محروم شده باشند، در مدت محرومیت نمیتوانند به عنوان مدیرعامل شرکت انتخاب شوند.
پس از انتخاب و نصب مدیرعامل، لازم است نام و مشخصات و حدود اختیارات مدیرعامل با ارسال نسخهای از صورتجلسه هیئت مدیره به مرجع ثبت شرکتها اعلام گردد و پس از ثبت در روزنامه رسمی آگهی شود.
مدیرعامل شرکت نمیتواند در عین حال رئیس هیئت مدیره همان شرکت باشد مگر با تصویب سه چهارم آراء حاضر در مجمع عمومی.
در صورت داشتن هرگونه سوالی با ما تماس بگیرید
متخصص امور قراردادها و وکیل پایه یک دادگستری
دانشآموخته دانشگاه شهید بهشتی، همبنیانگذار لامینگو
دکتری حقوق از فرانسه، بنیانگذار شرکت دادفلامینگو و همبنیانگذار لامینگو
مدیر دپارتمان خدمات حقوقی دادفلامینگو، دانشآموخته دانشگاه منچستر انگلستان
پژوهشگر دکتری حقوق نفت وگاز، وکیل پایه یک دادگستری
متخصص امور قراردادها و وکیل پایه یک دادگستری
چنانچه به هر دلیلی در انتخاب این قرارداد تردید دارید، میتوانید با ثبت درخواست خود در قسمت تنظیم قرارداد سفارشی ضمن مشورت با مشاورین حقوقی ما، قرارداد مورد نیاز خود را دریافت کنید.
{{item.content}}
سوالات متداول