امضای دیجیتال چیست و چگونه کار می‌کند؟

یکی از ابزارهای جدید برای کمک به پیشرفت در تجارت الکترونیک، استفاده از امضای دیجیتال است. امضای دیجیتال یک الگوریتم ریاضی است که برای تأیید صحت و یکپارچگی پیغامی مانند ایمیل به کار برده می‌شود و اگر از آن به‌درستی استفاده شود، خیال گیرنده از بابت نبود جعل و محرمانه ماندن اطلاعات راحت می‌شود. این نوع امضای رسمی که ماهیت قانونی هم دارد، می‌تواند دغدغه‌ها و مشکلات بسیاری را از افراد در رسمی کردن اسناد تجاری و قراردادهای حقوقی حل کند. اگر علاقه‌مند هستید که بدانید این نوع امضا چیست و چه ماهیتی دارد، می‌توانید تا انتهای این مقاله همراه لامینگو باشید!

این مقاله را حتما مطالعه کنید: هرآنچه که باید در مورد امضای دیجیتال و نکات حقوقی آن بدانید!

امضای دیجیتال چیست؟

امضای دیجیتال نوع جدیدی از امضا است که در آن از تکنیک ریاضی برای بررسی صحت پیام‌ها و اسناد استفاده می‌شود و از این طریق از دست‌کاری اطلاعات و جعل هویت جلوگیری می‌شود. ایران در سال ۱۳۹۱، در راستای تحقق دولت الکترونیک، امضای دیجیتال را به‌عنوان روشی قانونی و معتبر برای تأیید صحت اسناد و مدارک دیجیتال معرفی کرد. امضای دیجیتال با نام امضای رمزنگاری شده نیز شناخته می‌شود و به دلیل این که امن‌ترین و مطمئن‌ترین امضای موجود است، در تجارت الکترونیک امروزی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد تا به این طریق، اسناد الکترونیکی اعتبارات لازم را کسب کنند. درواقع امضای دیجیتالی همچون اثر انگشت منحصر به‌فرد بوده و در قالب پیام رمزنگاری‌شده با بیشترین امنیت است.

امضای دیجیتال چگونه عمل می‌کند؟

در این سیستم رمزنگاری از کلید عمومی برای رمزگذاری اطلاعات و از کلید خصوصی برای رمزگشایی استفاده می‌شود. چندین نفر به کلید عمومی دسترسی دارند، اما کلید خصوصی به فقط یک نفر که مالک امضای دیجیتال است، تعلق دارد. هنگامی که یک امضاکننده، به‌صورت دیجیتال یک سند را امضا می‌کند، یک هَش از متن و داده‌هایی که قرار است امضا شود ایجاد می‌شود. هَش، رشته‌ای از حروف و اعداد با طول ثابت است که توسط یک الگوریتم تولید می‌شود. این هَش توسط کلید خصوصی رمزگذاری شده و به همراه کلید عمومی برای گیرنده ارسال می‌شود. در سمت گیرنده، یک بار هَش ارسال شده توسط کلید عمومی رمزگشایی می‌شود، یک بار هم متن اولیه تبدیل به هَش می‌شود. اگر هَش رمزگشایی‌شده با هَش دوم محاسبه‌شده همان داده مطابقت داشته باشد، ثابت می‌کند که داده‌ها از زمان امضای آن تغییر نکرده‌اند.

ورود به سامانه امضانو

تفاوت امضای دیجیتال و امضای الکترونیکی چیست؟

به‌طور معمول، امضای دیجیتال و الکترونیکی اصطلاحاتی هستند که به جای یکدیگر به کار برده می‌شوند، در حالی‌که این دو عبارت دارای تفاوت‌های بنیادینی هستند. امضای الکترونیکی (e-Signature) به شخص اجازه می‌دهد تا به‌صورت الکترونیکی، تصویر یک امضا را به یک سند الکترونیکی اضافه کند. در واقع هر تأیید ایجاد شده به‌صورت الکترونیکی را امضای الکترونیکی می‌نامند که این تأیید می‌تواند عدد، کلمه، علامت رمز و حتی تصویر دیجیتالی یا اسکن شده از امضای دست‌نویس باشد. اما یک امضای دیجیتال تأیید شده، مدرکی رمزنگاری شده است که عمدتاً برای ایمن‌سازی اسناد استفاده می‌شود. در امضای دیجیتالی، سند ارسالی بدون تغییر بوده و دقیقاً همان مشخصات و جزئیات ارسالی توسط فرستنده به گیرنده تحویل داده می‌شود و امکان دست‌کاری و تحریف اطلاعات در این نوع امضا وجود ندارد. استفاده از امضای الکترونیکی نسبت به امضای دیجیتال آسان‌تر است، اما از امنیت و اعتبار کمتری برخوردار است.

انواع امضای دیجیتال

1. امضای دیجیتال پایه

این نوع امضا تنها با استفاده از شناسه ایمیل و نام کاربری تأیید می‌شود و سطحی ابتدایی از امنیت را فراهم می‌کند. این امضا عمدتاً در محیط‌هایی استفاده می‌شود که خطر کمی برای آسیب دیدن داده‌ها وجود دارد.

2. امضای دیجیتال سطح دوم

در این نوع امضا هویت امضاءکننده را با استفاده از یک پایگاه داده از پیش تأیید شده، احراز هویت می‌کنند و بیشتر در محیط‌هایی استفاده می‌شود که خطرات و پیامدهای آسیب به داده‌ها متوسط است.

3. امضای دیجیتال سطح سوم

بالاترین سطح امضای دیجیتال هستند که برای انجام آن‌ها شخص یا سازمان باید برای اثبات هویت خود قبل از امضاء در مقابل مرجع صدور گواهی حاضر شوند و گواهی آن را دریافت کنند. از این نوع امضا برای مزایده و مناقصه الکترونیکی و محیط‌هایی که عواقب و پیامدهای نقص امنیت داده‌ها زیاد است، استفاده می‌شود.

این مقاله را حتما مطالعه کنید: آیا استفاده از امضای دیجیتال در اسناد تجاری، ماهیت قانونی دارد؟

کاربردهای امضای دیجیتال

امضای دیجیتال دارای کاربردهای متنوعی است که در ادامه بیان می‌شود.

1. قراردادها و اسناد حقوقی

امضای دیجیتال از نظر قانونی الزام‌آور است. بنابراین، استفاده از آن برای هر سند قانونی که نیاز به امضاء و تأیید یک یا چند طرف برای اطمینان ازعدم تغییر سند دارد، کاربرد دارد.

2. مراکز بهداشتی و درمانی

امضای دیجیتال در صنعت مراقبت‌های بهداشتی، برای بهبود کارایی درمان و فرآیندهای اداری و تقویت امنیت داده‌ها استفاده می‌شود.

3. رمزارزها

بیت‌کوین و سایر رمزارزهای دیجیتال از امضای دیجیتال برای احراز هویت در حوزه بلاک‌چین استفاده می‌کنند. از امضای دیجیتال برای مدیریت داده‌های تراکنش مرتبط با ارز دیجیتال نیز استفاده می‌شود. درواقع، امضای دیجیتال راهی برای کاربران است تا مالکیت ارزی یا مشارکت خود را در یک تراکنش نشان دهند.

4. دولت

دولت‌ها در سرتاسر جهان از امضای دیجیتال برای پردازش اظهارنامه‌های مالیاتی، تأیید تراکنش‌های بین دولت‌ها، تصویب قوانین و مدیریت قراردادها استفاده می‌کنند.

5. شرکت‌های خدمات مالی

بخش‌های مالی شرکت‌های مختلف، از امضای دیجیتال در قراردادها، بانکداری بدون کاغذ، پردازش وام، اسناد بیمه و وام مسکن استفاده می‌کنند. همچنین واحدهای مالی سازمان‌ها می‌توانند صورت‌حساب‌های خرید را با استفاده از امضای دیجیتالی، صادر و برای مشتریان ارسال کنند تا آن‌ها از اصالت درخواست پرداخت از طرف فروشنده اطمینان یابند.

6. اسناد حمل و نقل

با امضای دیجیتالی اسناد حمل و نقل، فرستنده‌ها و گیرندگان می‌توانند به سرعت به آن‌ها دسترسی پیدا کرده و تأیید کنند که امضاها به‌روز بوده و هیچ دست‌کاری صورت نگرفته است.

ویژگی‌ها و مزایای امنیتی امضای دیجیتال

امضای دیجیتال دارای ویژگی‌ها و مزایای متعددی است که به شرح زیر است:

1. امنیت
در امضای دیجیتال، امکان تحریف و جعل امضا وجود ندارد و اطلاعات منتقل‌شده به‌طور کامل مورد محافظت قرار می‌گیرند. به همین دلیل این امضا از امنیت بالایی برخوردار است. این امضا به دلیل محرمانه بودن از دسترسی افراد غیرمجاز به محتوای داده جلوگیری می‌کند.

2. اعتبار قانونی
این نوع امضا در مراجع و محاکم قانونی قابل استناد است و در قوانین، مورد شناسایی قرار گرفته است. به همین دلیل از اعتبار قانونی برخوردار است. همچنین این نوع امضا غیرقابل انکار است و کسی که پیامی را با امضای دیجیتالی تأیید و یا ارسال کند، توانایی رد و یا انکار پیغام خود را نخواهد داشت.

3. صرفه‌جویی در زمان و هزینه
در این نوع امضا نیازی به صرف زمان و هزینه برای حمل و نقل کاغذ توسط پست وجود ندارد و تنها با یک کلیک، سند دیجیتالی امضاشده ارسال می‌شود.

4. امکان نظارت قوی
هر امضای دیجیتال یک ردپای دیجیتال نیز ایجاد می‌کند. این ردپای دیجیتالی باعث کاهش خطا در هنگام بررسی آن‌ها می‌شود و نظارت بر فعالیت‌های سازمان و ثبت سوابق آن‌ها را آسان‌تر می‌کند.

5. کاهش جرائم دیجیتال
با این نوع امضا هویت فرستنده مشخص شده و از هرگونه کلاهبرداری و پولشویی جلوگیری می‌شود. همچنین با داشتن امضای دیجیتالی، برداشت از حساب و انتقال پول بدون تأیید صاحب حساب، نهایی نمی‌شود تا به این طریق از دسترسی‌های غیرمجاز جلوگیری شود.

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

امضای اسناد و قراردادهای تجاری با کمک امضای دیجیتال

همان‌طور که اشاره کردیم، شما می‌توانید با کمک امضای دیجیتال، قراردادها و اسناد تجاری خود را رسمی کنید. این کار کمک می‌کند که در صورت رعایت نشدن برخی از حقوق، شما قادر به طرح دعوی رسمی باشید. شما می‌توانید با استفاده از خدمات سامانه امضانو، تمامی اسناد، قراردادها و اسناد تجاری و حقوقی خود را به‌صورت کاملاً قانونی امضا کرده و آن‌ها را معتبر کنید. مدنظر داشته باشید که اگر در این زمینه سؤال خاصی دارید و یا احساس می‌کنید که مشورت با یک مشاور حقوقی می‌تواند به شما کمک کند از خدمات مشاوره حقوقی سامانه هوشمند لامینگو استفاده کنید! همچنین اگر علاقه‌مند هستید که قراردادها و اسناد تجاری خود را به‌صورت کاملاً رسمی با پیمانکار، کارفرما و شریک خود امضا کنید، کافی است که از طریق لینک زیر وارد سامانه امضانو شوید و از مزایای آن استفاده کنید.

با امضای دیجیتال، سبک زندگی جدیدی را تجربه کنید!

اگر دوست دارید که هیچ محدودیت زمانی و مکانی نداشته باشید و هرلحظه قادر به امضای قراردادها و اسناد تجاری خود باشید، لازم است حتماً از خدمات امضای دیجیتال استفاده کنید. در صورت علاقه‌مندی به این حوزه و به منظور کسب اطلاعات بیشتر، می‌توانید به بلاگ لامینگو مراجعه و مقالات مرتبط را مطالعه کنید. در نهایت اگر سؤال، نظر و یا تجربه خاصی در استفاده از امضای دیجیتال دارید، می‌توانید مطالب خود را در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.