همه چیز درباره بذل مدت در عقد نکاح موقت و آثار و احکام آن

عقد ازدواج همواره امری مهم و مقدس به شمار می‌رود که شایان توجه بسیاری است. در نظام فقهی و حقوقی کشور ما عقد نکاح می‌تواند به یکی از دو طریق دائم یا موقت منعقد گردد. انعقاد هر یک از این عقود آثار و احکام ویژه‌ای به دنبال دارد. یکی از مهم‌ترین بحث‌ها نحوه خاتمه بخشیدن به عقد ازدواج است که در ازدواج دائم و موقت متفاوت از یکدیگر می‌باشد. بذل مدت در عقد نکاح موقت یکی از روش‌های اختصاصی خاتمه بخشیدن به ازدواج موقت است که در این گفتار قصد بررسی آن را داریم.

‌

ما را در اینستاگرام دنبال کنید

عقد نکاح موقت چیست؟

همان طور که پیش‌تر اشاره شد، عقد نکاح موقت یکی از طرق ازدواج در نظام حقوقی و فقهی کشور ما به شمار می‌رود. در این شکل از ازدواج، رابطه زوجیت زن و مرد تنها محدود به مدت زمان مشخصی است که با توافق یکدیگر مشخص می‌نمایند. در صورت انقضای این مدت زمانی، رابطه زوجیت خود به خود و بدون نیاز به تشریفات ویژه‌ای پایان می‌یابد.

انعقاد عقد نکاح موقت و آثار و احکام آن چون مهریه، نفقه، ثبت ازدواج و غیره تفاوت‌های بسیاری با عقد نکاح دائم دارد. از این رو، هیچ‌گاه نبایستی این دو مفهوم را یکسان انگاشت.
‌

بذل مدت در عقد نکاح موقت چیست؟

با توجه به تفاوت‌های عقد نکاح دائم و موقت، نحوه خاتمه یافتن زوجیت در این دو نوع ازدواج نیز متفاوت از یکدیگر می‌باشد. طلاق راه اختصاصی خاتمه بخشیدن به رابطه زوجیت دائمی است و در خصوص عقد نکاح موقت موضوعیتی ندارد. ماده 1139 قانون مدنی نیز به این موضوع توجه داشته است و خروج از رابطه زوجیت در ازدواج موقت را منحصر به انقضای مدت یا بذل مدت از طرف شوهر دانسته است.

در انعقاد عقد نکاح موقت، تعیین مدت امری کاملا ضروری است و بدون تعیین مدت عقد صحیح نخواهد بود. زمانی که این مدت معین پایان یابد، خود به خود رابطه زوجیت نیز خاتمه می‌یابد. این موضوع انقضای مدت در ازدواج موقت نام دارد. در برخی از مواقع، پیش از انقضای مدت، شوهر می‌تواند به صورت یک طرفه عقد نکاح را خاتمه داده و مدت باقی مانده را به زن ببخشد. این عمل که منجر به خاتمه رابطه زوجیت می‌گردد، در اصطلاح حقوقی بذل مدت در عقد نکاح موقت نامیده می‌شود.

بذل مدت در عقد نکاح موقت چگونه انجام می‌شود؟

علی‌الاصول انعقاد و انحلال ازدواج موقت نیاز به تشریفات ویژه‌ای ندارد. چرا که در بسیاری از مواقع الزامی به ثبت ازدواج موقت وجود ندارد. همین موضوع موجب می‌شود تا خاتمه زوجیت در ازدواج موقت ساده‌تر از ازدواج دائم باشد. بذل مدت در ازدواج موقت حقی متعلق به شوهر می‌باشد و هر زمان که بخواهد می‌تواند از این حق استفاده نماید.

شوهر می‌تواند با اعطای وکالت به زوجه، حق بذل مدت را به وی نیز انتقال دهد. بدین صورت که زوجه موقتی به وکالت از زوج بتواند مدت باقی مانده از رابطه زوجیت را به خود بذل نماید. برای مثال ممکن است شوهر در ضمن عقد ازدواج موقت به همسرش وکالت دهد تا در صورت بروز هرگونه سوءرفتار یا سوءمعاشرت از جانب زوج بتواند مدت باقی مانده از رابطه زوجیت را به خود ببخشد.
‌‌

جهت آشنایی با نحوه مطالبه مهریه در ازدواج موقت می‌توانید به لینک زیر مراجعه نمایید: 0 تا 100 مراحل درخواست مهریه به همراه شرح کامل قانون جدید 110 سکه

الزام زوج به بذل مدت در ازدواج موقت

اگر در ازدواج دائم، دوام زوجیت باعث عسر و حرج زوجه شده و ادامه زندگی را برای وی دشوار نماید، وی می‌تواند با مراجعه به دادگاه درخواست طلاق نموده و در صورت احراز این موضوع، دادگاه زوج را الزام به طلاق می‌نماید. برای مثال، ترک زندگی خانوادگی برای مدتی طولانی، اعتیاد و سوءرفتار زوج و غیره از مواردی محسوب می‌شوند که ادامه زندگی مشترک را برای زوجه دشوار می‌نمایند.

حال، در ازدواج موقت نیز اگر چنین مسائلی بروز یابد و هنوز مدتی نسبتا طولانی از زوجیت باقی مانده باشد، زوجه می‌تواند با مراجعه به دادگاه الزام زوج به بذل مدت در ازدواج موقت را بخواهد و بدین طریق رابطه زوجیت را پایان بخشد.

‌

دریافت مشاوره حقوقی

ماهیت بذل مدت در عقد نکاح موقت

به طور کلی، اعمال حقوقی به دو دسته عقود و ایقاعات تقسیم می‌شوند. آن دسته از اعمال حقوقی که به منظور تحقق نیازمند وجود دو اراده به صورت همزمان هستند، عقود نامیده می‌شوند، مانند قراردادها. دسته دیگر از اعمال حقوقی، بر خلاف عقود، صرفا با اراده یک طرف واقع می‌شوند. این دسته ایقاعات نامیده می‌شوند. مطابق این تعریف از عقود و ایقاعات، ماهیت بذل مدت ایقاع می‌باشد. چرا که صرفا با اراده یک طرف (زوج) واقع می‌شود و نیاز به توافق دو اراده ندارد.

آثار بذل مدت در عقد نکاح موقت

بذل مدت روشی جهت خاتمه بخشیدن به رابطه زوجیت بین زوجین موقتی می‌باشد. بنابراین، نخستین اثر آن اتمام رابطه زوجیت می‌باشد. با پایان یافتن رابطه زوجیت، کلیه حقوق و تکالیفی که بر گردن زوجین موقتی قرار داشته ساقط می‌گردد و دیگر هیچ تعهدی چون پرداخت نفقه نسبت به یکدیگر نخواهند داشت.

با پایان یافتن رابطه زوجیت، زوجه ملزم به نگه داشتن عده می‌باشد و تا پیش از انقضای عده نمی‌تواند با فرد دیگری، چه به صورت دائم و چه موقت، ازدواج نماید. مدت عده زوجه در ازدواج موقت متفاوت از ازدواج دائم و به شرح زیر می‌باشد:

1. زوجه یائسه و غیرمدخوله عده ندارد.

2. زوجه‌ای که عادت ماهانه می‌شود دو طهر بایستی عده نگه دارد.

3. زوجه‌ای که به اقتضای سن بایستی عادت ماهانه شود، اما عادت ماهانه نمی‌شود،45 روز بایستی عده نگه دارد.

4. زوجه باردار تا زمان وضع حمل بایستی عده نگه دارد.

‌

کانال تلگرام لامینگو

سخن پایانی

عقد نکاح موقت از جمله اشکال شرعی و قانونی زوجیت می‌باشد که در نظام حقوقی کشور ما به رسمیت شناخته شده است. در این نوع از ازدواج، زوجیت زن و مرد تنها منحصر به مدت زمان مشخصی است که از پیش تعیین می‌نمایند. موقتی بودن این ازدواج موجب شده است تا طریقه انعقاد و انحلال آن متفاوت از عقد نکاح دائم باشد. ازدواج موقت از طریق انقضای مدت یا بذل مدت از طرف شوهر خاتمه می‌یابد. بذل مدت در عقد نکاح موقت بدین معناست که شوهر پیش از پایان مدت معین زوجیت، به صورت یک طرفه مدت باقی مانده از زوجیت را به زوجه بذل نموده و از این طریق به رابطه زوجیت خاتمه دهد.

با توجه به اهمیت موضوع بذل مدت در ازدواج موقت، در این گفتار تلاش شده است تا کلیه نکات و احکام و آثار این موضوع به تفصیل مورد بررسی قرار گیرد. در صورتی که پس از مطالعه این گفتار، با سؤال یا ابهامی در این خصوص مواجه شدید، می‌توانید پرسش خود را به منظور پاسخ‌دهی توسط کارشناسان مجموعه لامینگو در قسمت دیدگاه‌ها مطرح نمایید. علاوه بر این، این امکان برای شما فراهم شده است تا در صورت نیاز به دریافت مشاوره تخصصی در این حوزه به قسمت دریافت مشاوره مراجعه نموده و از این خدمت مجموعه لامینگو نیز بهره‌مند شوید. در پایان، پیشنهاد می‌شود تا با مراجعه به بلاگ لامینگو و مطالعه مطالب حقوقی گوناگون منتشر شده در این سایت، اطلاعات حقوقی مورد نیاز خود را کسب نمایید.