انواع قرارداد کار و نکات مربوط به آن
اگر شما هم از افراد جویای کار محسوب می‌شوید و می‌خواهید به‌تازگی کسب‌وکاری را آغاز کنید درنهایت مجبور به انعقاد یک قرارداد کاری خواهید بود. اما قرارداد کاری به چه معنا است؟
قراردادهای کاری چه قراردادهایی هستند؟
شاید بتوان در یک تقسیم‌بندی اولیه و عمومی قراردادهایی که برای ایجاد یک شغل بسته می‌شوند را در دو دسته طبقه‌بندی کرد:
- قراردادهایی که به سبب استخدام در یک مجموعه، منعقد می‌شوند و درواقع زیرمجموعه‌ای از قراردادهای استخدامی و تحت شمول قانون کار هستند.
- قراردادهایی که برای یک همکاری و ایجاد کسب‌وکار تنظیم می‌گردند اما مشمول قوانین استخدامی نیستند.
قراردادهای کاری استخدامی
منظور از قراردادهای استخدامی قراردادهایی است که بین کارفرما و همکار به جهت ایجاد یک رابطه استخدامی منعقد می‌گردد. این قراردادها نمی‌توانند از مقررات امری قانون کار خارج‌شده و مقررات آن را رعایت نکنند. به‌بیان‌دیگر در قانون کار که ماهیتاً به جهت حمایت از حقوق کارگران تدوین‌شده است، حداقل‌هایی در نظر گرفته‌شده که حتماً باید از جانب کارفرما رعایت گردد. به‌عنوان‌مثال هیچ کارفرمایی نمی‌تواند به بهانه موقتی بودن و یا آزمایشی بودن دوره کاری، از بیمه کارگر نزد شعب بیمه تأمین اجتماعی سرباز زند.
هیچ کارفرمایی نمی‌تواند از حداقل دستمزد و مزایایی که در قانون کار تعیین‌شده و هرساله به تصویب می‌رسد مبلغ کمتری به کارگر پرداخت نماید. رعایت این حداقل‌ها در انواع قراردادهای کاری تحت شمول قانون کار، الزامی است.
در قانون کار انواع مختلفی از قراردادها پیش‌بینی‌شده است که متداول‌ترین قالب آن، قرارداد استخدام موقت است. در این نوع از قرارداد کار شما برای مدت مشخصی که در قرارداد ذکرشده تحت عنوان شغلی معین‌شده با شرح وظایف تعیین‌شده برای کارفرما کار می‌کنید. از آن‌جهت به این قرارداد عنوان موقت داده‌شده که حتماً برای این قرارداد مدت مشخصی ذکر می‌گردد.
از دیگر قراردادهای استخدامی می‌توان به قراردادهای کار معین و کارآموزی اشاره داشت.
قراردادهای کاری همکاری
منظور از قراردادهای همکاری قراردادهایی هستند که در قالب استخدام منعقد نمی‌شوند. درواقع این قراردادها یا نشان از همکاری متقابل افراد باهم دارند و یا زمانی به آن‌ها نیاز پیدا می‌کنیم که کاری را برون‌سپاری کرده‌ایم.
طیف گسترده‌ای از قراردادها وجود دارند که در این مواقع شما می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. در اینجا به ذکر و توضیح این‌گونه قراردادها می‌پردازیم.
قرارداد مشارکت
یکی از پرکاربردترین قالب‌های قراردادی برای همکاری مشترک، قرارداد مشارکت است. قرارداد مشارکت یک عنوان کلی از قراردادهای همکاری است که ممکن است با نامهای مختلفی به امضا برسد اما تمام این قراردادها درواقع نوعی قرارداد مشارکت هستند.
مطلب پیشنهادی: چگونه یک شراکت کسب و کاری موفق داشته باشیم؟ را در ادامه بخوانید.
در قرارداد مشارکت طرفین تحت شرایط و ضوابط مندرج در قرارداد متعهد می‌شوند در ایجاد و پیشبرد یک کسب‌وکار باهم همکاری نمایند. قرارداد هم‌بنیان‌گذاران مثال مناسبی از قراردادهای مشارکت است. در این قرارداد تعدادی از افراد تحت عنوان بنیان‌گذار گرد هم جمع می‌شوند و بنای ایجاد یک کسب‌وکار جدید را می‌گذارند. در این میان هرکس آورده‌ای خواهد داشت. صاحب ایده، صاحب سرمایه و یا طراحی که تخصص خود را به‌عنوان آورده جلو می‌گذارد همگی با تلفیق این موارد، در یک شیء واحد که همان کسب‌وکار جدید است شریک می‌شوند. در این نوع از روابط قراردادی، رابطه استخدامی شکل نگرفته بلکه هرکس به نسبت شراکت و سهم خود در سود و زیان ناشی از همکاری داخل می‌شود.
قرارداد پیمانکاری
قرارداد پیمانکاری از دیگر قالب‌های قراردادی است که برای برون‌سپاری پروژه‌های خود و تعامل و همکاری با دیگران می‌توانید از آن استفاده کنید.
بسیاری از افراد انعقاد قرارداد پیمانکاری را راه‌حلی برای فرار از بیمه افراد تحت استخدام خود می‌دانند اما باید توجه داشته باشید زمانی می‌توانید از این قرارداد استفاده کنید که ماهیت کار موضوع قرارداد شما یک کار معین و مشخص باشد و برای کارهایی که ماهیت مستمر و دائمی دارند شما ناچار هستید از قرارداد استخدام موقت استفاده کنید. به‌عنوان‌مثال شما نمی‌توانید برای استخدام منشی یک شرکت از قرارداد پیمانکاری استفاده کنید و به این بهانه از پرداخت حق بیمه ایشان خودداری کنید، اما برای انجام کارهایی با ماهیت پروژه‌ای انعقاد قرارداد پیمانکاری بیشتر به شما توصیه می‌شود. به‌عنوان‌مثال برای انجام عملیات تجهیز گلخانه خود به سیستم آبیاری قطره‌ای قطعاً قرارداد پیمانکاری برای شما مناسب‌تر خواهد بود.
قراردادهای فریلنسری
شاید اسم فریلنسر را شنیده باشید. درواقع فریلنسرها افرادی هستند که به‌صورت پروژه‌ای و خارج از رابطه استخدامی کار می‌کنند. این‌ها درواقع افراد صاحب تخصصی هستند که به‌صورت خویش‌فرما کار انجام می‌دهند. این افراد معمولاً قراردادهای مخصوص به حرفه خود را دارند و در جلسات مذاکره با کارفرما از قالب قراردادی که قبلاً تهیه‌کرده‌اند استفاده می‌کنند. بهترین و شایع‌ترین مثال برای این دسته از قراردادها شاید قرارداد طراحی و توسعه وب‌سایت باشد.
معمولاً طراحان و توسعه‌دهندگان وب‌سایت‌ها و یا به‌طورکلی نرم‌افزارها به‌صورت فریلنسری کار انجام می‌دهند و اکثر آن‌ها از قبل یک قالب قراردادی آماده برای تمام پروژه‌های خود دارند و در جلسات همفکری و تعامل با کارفرما آن را پیشنهاد می‌دهند.
مطلب پیشنهادی: قرارداد برنامه نویسی، یک ضرورت خوشایند را در ادامه بخوانید.
طراحان گرافیست و خیلی از صاحبان تخصص دیگر هم به همین شکل کار انجام می‌دهند. شاید انجام کارها و پروژه‌ها به‌صورت فریلنسری به دلیل روشن بودن تمام جوانب کار از ابتدا و نحوه دریافت حق‌الزحمه که معمولاً در دو یا سه مرحله پرداخت می‌شود جذابیت بیشتری برای افراد داشته باشد. همچنین در این قراردادها دیگر خبری از حقوق و دستمزد بر مبنای وزارت کار و انتظار تا پایان ماه برای دریافت آن وجود ندارد. اما بزرگ‌ترین ایراد این‌گونه همکاری‌ها بیمه نشدن فریلنسرها و خالی بودن سابقه بیمه آن‌ها است. مسئله‌ای که در بلندمدت می‌تواند مشکل‌ساز بشود. همچنین افراد در حالت فریلنسری کمتر با دیگران و اجتماع در ارتباط هستند و پویایی و سرزندگی در این نوع از همکاری‌ها به دلیل محدود شدن افراد در محیط خانه یا دفتر شخصی بسیار کم است. البته تمام این انتخاب‌ها به نوع شخصیت افراد بستگی داشته و هر کس می‌تواند گزینه منطبق با شرایط و روحیات خود را انتخاب کند.
در پایان توصیه ما به کسانی که در آغاز راه هستند و به دنبال یک رابطه امن برای ایجاد یک همکاری می‌گردند این است که اولاً شرایط خود را به‌دقت بررسی کنید، اولویت‌های خود را مشخص کرده و بر اساس آن‌ها جلو بروید. نوع تخصص و ماهیت کار شما نقش مهمی را در نوع همکاری شما ایفا می‌کند.
ثانیاً همیشه به اهدافتان به‌صورت بلندمدت نگاه کنید! ممکن است کار کردن در قالب یک فریلنسر در ابتدا برای شما خیلی جذاب باشد اما در بلندمدت شمارا به تمام اهدافتان نرساند و درنهایت زمانی که به عقب نگاه می‌کنید حس خوشایندی نداشته باشید.
در این میان از مشورت متخصصان حوزه کاری خود غافل نشوید و حتماً برای انعقاد قراردادهای خود از یک وکیل یا مشاور حقوقی کمک بگیرید.
برای خواندن سایر مقالات حقوقی ما می‌توانید به مجله حقوقی لامینگو مراجعه کنید.
.svg)
دیدگاه شما